- De Duitse coalitiepartijen hebben woensdag de hoofdlijnen van hun 144 pagina tellende regeerakkoord gepresenteerd.
- De christendemocratische CDU/CSU en sociaaldemocratische SPD hebben grote plannen op het gebied van immigratie, defensie en economisch beleid.
- Maar de belangrijkste, nieuwe maatregel werd voor dit akkoord al doorgevoerd: een versoepeling van de schuldenrem die 500 miljard euro vrijmaakt.
- Lees ook: Duitsland zet in op mega-investeringen in defensie en infrastructuur
De Duitse coalitiepartijen, de christendemocratische CDU/CSU en sociaaldemocratische SPD, zijn het eens geworden over een regeerakkoord. De waslijst aan plannen en maatregelen van de nieuwe Duitse regering telt wel 144 pagina’s.
Woensdagmiddag presenteerde Friedrich Merz, leider van de christendemocratische CDU/CSU en winnaar van de verkiezingen in februari, de hoofdlijnen van het akkoord.
Qua buitenlandpolitiek, beklemtoonde hij dat de relatie met de VS van het grootste belang is en dat Europa op Duitsland kan blijven rekenen. Hij zei ook dat de Bondsrepubliek Oekraïne blijft steunen.
Verder komt er volgens de plannen een ministerie van Ruimtevaart en moeten de defensie-uitgaven fors omhoog. De regering wil de dienstplicht opnieuw invoeren, maar eerst alleen voor vrijwilligers.
Merz zei ook dat de nieuwe regering zich voorneemt "de illegale immigratie voor het grootste deel te stoppen" middels grenscontroles. Er komt daarnaast "een repatriëringsoffensief" om mensen uit te zetten. Ook worden de regels om het staatsburgerschap te verkrijgen aangescherpt.
Maar een ander opvallend element van het akkoord is de lange verlanglijst aan economische beleidsplannen. Zo willen de partijen de vennootschapsbelasting en de inkomstenbelasting verlagen, een Duitslandfonds opzetten om innovatie in het MKB en start-ups te stimuleren, de belasting op elektriciteit verlagen, extra subsidies invoeren voor elektrische auto's, en ga zo maar door.
Historische maatregel: de schuldenrem op de schop
Om dit te kunnen betalen wil de nieuwe regering 1 miljard euro bezuinigen op onder meer ontwikkelingshulp en tegen 2029 de uitgaven van alle ministeries met 10 procent terugbrengen, met uitzondering van die op het gebied van veiligheid.
Maar de belangrijkste maatregel werd vorige maand al genomen: de hervorming van de schuldenrem. Deze zogenoemde Schuldenbremse is de grondwettelijke verplichting om het Duitse begrotingstekort te beperken tot maximaal 0,35 procent van het nationaal inkomen.
Op 18 maart voerde de Duitse Bondsdag een grondwetswijziging door die de uitgaven aan defensie, veiligheid en de infrastructuur uitzondert van deze beperking. Dit betekent dat het geld dat Duitsland leent om te investeren in defensie en infrastructuur niet wordt meegerekend voor de schuldenrem.
Met de wijziging is er zo'n 500 miljard euro vrijgemaakt om de benodigde investeringen te realiseren en zo de Duitse economie een boost te geven. Dat geld komt niet uit een potje dat niet eerder aangebroken mocht worden, maar uit leningen die de Duitse regering onder de oude beperking niet kon aan gaan. De consequenties is daarom dus wel dat de staatsschuld onder deze nieuwe regering flink zal gaan oplopen.
Razendsnelle onderhandelingen
De twee regeringspartijen hadden zich na de verkiezingen als doel gesteld om voor pasen tot een akkoord en de coalitieonderhandelingen kwamen vervolgens in een stroomversnelling door de handelsoorlog die de Amerikaanse president Trump starte. Dit voerde de druk voor de onderhandelaars op om er snel uit te komen.
Het akkoord ligt er nu, ruim voor de deadline. Maar het zal nog even duren voor er daadwerkelijk een nieuwe regering is. De leden van de SPD mogen eerst nog middels een referendum over het akkoord stemmen en dan wordt vervolgens Merz op 7 mei tot nieuwe bondskanselier gekozen om de coalitieregering te leiden van zijn CDU/CSU met de SPD.